ائل گؤلی (ائل گلی) یا پادشاه گلی یکی از مهم ترین تفرجگاه های کشور تبریز است که در نواحی پهلوها شرق ثانیه و در ۷ کیلومتری مرکز مدینه واقع شده است. شاهنشاه گولی به معنی “استخر شاه” ترجمه شده است. مکر در لسان کلام ترکی به معنی حوضچه می باشد. ساختن بنای اولیه این آبگیر را به نوبت پادشاهان آق قویونلو و توسعه دم را به زمانه دوره صفویه خویشاوندی می دهند.
در دوران قاجار دروازه اندر پیرامون آبگیر ائل گلی خیابان هایی سو عبور و مرور احداث گردید و در نزدیکی این معابر، درختان درخت تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی درون چندین ردیف دلیل تزئین پارک و پاکی ماء مایع شیره و هوس کاشته شد. ائل گلی دروازه اندر دوران پهلوی به شهرداری تبریز ترک شد تا به یک تفرجگاه عمومی تبدیل شود. سید باقر کاضمی (مهذب‌الدوله) حکمران وقت آذربایجان شرقی، نخستین تعمیرات اساسی را درب محوطه این پارک به انجام رسانید. در مرکز تالاب ائل گلی، تعمیر کلاه فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که امروزه به صورت یک تالار پذیرایی مورد بهره وری قرار می گیرد و به کاخ ائل گلی مشهور است. این بنا پیشتر ساختمانی خشتی بود که سر پشه دره سال 1346 تخریب سیر و با کوشش شهرداری تبریز و استانداری، جای خود را به یک ساختمان خوشگل و مقاوم داد.
تپه نسبتاً بلندی مدخل سرپوش بخش جنوبی دریاچه ائل‌گلی قرار گرفته که جنگل‌کاری شده و آبشارهای مصنوعی متعددی از این تپه به سمت باطن دریاچه سرازیر می‌شود. همچنین از پهلو جنوبی دریاچه تا مرکز نزاکت مال و محل کاخ ائل‌گلی، خیابانی کشیده شده که تعمیر کلاه فرنگی را به صورت یک شبه‌جزیره درآورده است.
کاخ ائل گلی تبریز :
عمارت کلاه فرهنگی هشت ضلعی موجود سر پشه دره مرکز دریاچه ایل گلی که به کاخ ایل گلی صیت دارد، امروزه به صورت یک تالار پذیرایی مورد استعمال قرار می‌گیرد. این بنا پیشتر یک ساختمان یک طبقه خشتی و رمیم خسته بود. شهرداری تبریز داخل سال ۱۳۴۶ خورشیدی ساختمان پیشین را تخریب و تنه آبادانی دوطبقه جدید و مقاومی تو محل متعلق احداث کرد.
کاخ ائل گلی، خدیو گلی تبریز در دوران حکومت سلطان یعقوب آق‌قویونلو ساخت شده و درون دوران سلطنت صفویان تعریض یافته است. پیروز میرزا (هشتمین غلام نوباوه عباس میرزا) نیز این تنه آبادانی را تکمیل‌تر نموده و وقت حسن را به‌صورت یک نزهتگاه سلطنتی برای درباریان قاجار درآورده است.
- ۹۵/۰۱/۲۷